32. Kraje Beneluksu - mapa ogólna
32 Kraje Beneluksu
Kraje Beneluksu – region w Europie Zachodniej, składający się z trzech krajów tworzących unię ekonomiczną: Belgii (Królestwo Belgii), Holandii (Królestwo Niderlandów) i Luksemburga (Wielkie Księstwo Luksemburga). Nazwa została utworzona z pierwszych liter nazw tych krajów: Belgia, Nederland (Holandia), Luksemburg.
Arkusz mapy nr 32 obejmuje poza obszarem państw Beneluksu również: na północy – Morze Północne; na wschodzie – Niemcy i Danię; na południu – Francję; na zachodzie – Wielką Brytanię.
Belgia to niewielkie państwo federacyjne w Europie Zachodniej o powierzchni 30,5 tys. km2. Graniczy od północy z Holandią, od wschodu z Niemcami i z Luksemburgiem, a od południowego zachodu z Francją. Łączna długość granic lądowych wynosi 1385 km. Ponadto Belgia ma krótki, 64-kilometrowy fragment granicy morskiej – wybrzeża Morza Północnego.
Większa część powierzchni Belgii to tereny nizinne. w północnej części mamy płaską, w części zabagnioną równinę Flandrii (tzw. Belgia Niska), oddzieloną od morza wałem wydm oraz pagórkowatą i piaszczystą krainę Kempen. Natomiast w środkowej części (Belgia Średnia) znajduje się wysoczyzna Brabancji. Na południu kraju znajduje się trzeci z regionów – Walonia.
Belgia leży w zlewisku Morza Północnego, i prawie całe jej terytorium należy do dorzecza dwóch rzek: Skaldy i Mozy, których źródła znajdują się na terenie Francji, a ujścia na terenie Holandii.
Holandia to niewielkie państwo w Europie Zachodniej, nad Morzem Północnym, o powierzchni 41,5 tys. km2. Składają się na nią tzw. Niderlandy właściwe położone w Europie oraz terytoria zamorskie: Antyle Holenderskie i Aruba w Ameryce Środkowej. Holandia od wschodu graniczy z Niemcami, od południa z Belgią, zaś północną i zachodnią granicę państwa stanowi Morze Północne, u którego wybrzeży znajdują się grupy wysp: Zelandzkich i Zachodniofryzyjskich.
Rzeźba terenu Holandii została ukształtowana przez działalność morza i rzek, a w dawnych czasach lądolodu, oraz w znacznym stopniu przez człowieka, co przejawia się tym, że ponad 25% powierzchni Holandii zajmują depresje. Najniższy jest punkt położony na dnie Polderu Księcia Aleksandra, na południu kraju (6,6 m p.p.m.).
Cały obszar kraju można podzielić na dwie części: Holandię Niską (Laag Nederland) oraz Holandię Wysoką (Hoog Nederland). w północnej i środkowej części (Holandia Niska) przeważają niziny, które do niedawna były obszarem morskim, a obecnie są terenem osuszonym; są to tzw. poldery. Stąd też długość linii brzegowej Holandii – około 750 km bez wysp – ulega stałemu skracaniu w wyniku prac hydrotechnicznych. Na potrzeby ochrony polderów przed ponownym wdarciem się morza powstały liczne tamy, sieć kanałów oraz setki wiatraków wypompowujących wodę, które obecnie już nie pełnią tej funkcji, bowiem zostały zastąpione pompami elektrycznymi. Teren ten stale podlega ruchom obniżającym – 10 cm na 100 lat. w Holandii występuje wattowy typ wybrzeża, utworzony wskutek działalności pływów morskich. Jest to wybrzeże silnie rozczłonkowane, z licznymi łańcuchami wydm piaszczystych sięgających od 4 do 60 m wysokości i od kilkuset metrów do kilku kilometrów szerokości. Holandię Wysoką tworzą natomiast we wschodniej części pagórki morenowe o wysokości sięgającej nawet do 100 m.
Charakterystyczną cechą krajobrazu Holandii, leżącej u ujścia trzech rzek: Renu, Mozy i Skaldy, jest obfitość wód powierzchniowych, rzek i kanałów odwadniających oraz jezior. Uregulowane dolne biegi Renu, Mozy i kanały śródlądowe stanowią ważne szlaki komunikacyjne.
Luksemburg to najmniejszy z krajów Beneluksu, o powierzchni zaledwie 2500 km2. Graniczy od północnego wschodu i wschodu z Niemcami, od południa z Francją, a od zachodu z Belgią.
Kraje Beneluksu to jeden z najgęściej zaludnionych obszarów świata. w Holandii gęstość zaludnienia wynosi ponad 480 osób na kilometr kwadratowy, jeśli przyjmiemy, że 20% powierzchni zajmują zbiorniki wodne.
Stolicą Belgii jest Bruksela, której aglomeracja liczy ponad 1 mln mieszkańców. Holandia natomiast ma dwie stolice: stolicą konstytucyjną jest Amsterdam, a siedzibą parlamentu, rządu i dworu królewskiego – Haga. Stolicą Luksemburga jest miasto o identycznej nazwie jak nazwa kraju. Inne duże miasta leżące w Beneluksie to holenderskie Amsterdam, Rotterdam, Haga oraz Utrecht, które wraz z otaczającymi je mniejszymi miastami można uznać pod wieloma względami za jedno miasto i ta aglomeracja nazywana jest Randstad oraz belgijskie – Liège, Antwerpia, Gandawa, Charleroi.
Skojarzenia związane z Belgią to przede wszystkim Bruksela – jedna z siedzib instytucji Unii Europejskiej, to również kolebka komiksu i czekolady. Holandia natomiast to Amsterdam położony na stu wyspach i poprzecinany licznymi kanałami, to tulipany i najsłynniejsza giełda kwiatowa w Aalsmeer, to osuszone tereny zwane polderami i liczne wiatraki, wreszcie – słynni malarze, a m.in. Rembrandt van Rijn, Vermeer van Delft, Anton van Dyck, Vincent van Gogh. Luksemburg kojarzy się nam przede wszystkim z prawie 80 zamkami i fortyfikacjami oraz z dużą liczbą banków, przez co stał się centrum finansowym na światową skalę.